علیرضا علیاحمدی وزیر اسبق آموزش و پرورش با عنوان « حال آموزش و پرورش اصلاً خوب نیست/ معلم رقیب پیدا کرده است/ نقش کنکورچیها در عدم حذف کنکور »، معاونت آموزش متوسطه این وزارتخانه توضیحاتی را ارائه کرد:
تحقق ارزشها و آرمانهای متعالی انقلاب اسلامی مستلزم تلاش همهجانبه در ابعاد فرهنگی، علمی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. عرصه تعلیم و تربیت از مهمترین زیرساختهای تعالی همهجانبه کشور و ابزار جدی برای ارتقای سرمایههای انسانی شایسته کشور در عرصههای مختلف میباشد. تعلیم و تربیتی که تحقق بخش جامعه عدل جهانی و تمدن اسلامی باشد.
برای این منظور سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش تهیه گردیده تا با الهامگیری از اسناد بالادستی و بهرهگیری از ارزشهای بنیادین آنها و اهداف راهبردی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، چشمانداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق 1404 تبیین شود.
تحول در آموزش و پرورش مطالبهای است عمومی که در شرایط کنونی، بسترهای لازم برای تحقق آن فراهم شده است؛ تحولی مبتنی بر رشد و پیشرفت روزافزون سرمایه انسانی برمبنای فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی و پاسخگو به شرایط بومی جهت تحقق چشمانداز بیست ساله کشور.
اکنون که اسناد تحولی جمهوری اسلامی از جمله نقشه جامع علمی کشور، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی به تصویب رسیدهاند، آموزش و پرورش در آستانه یک حرکت عظیم جهت تحقق آرمان تحول میباشد.
از آنجا که هر گونه تغییری را باید در کلاس درس و مدرسه جستجو کرد، باید بستر این تحول به گونهای آماده گردد که بتوان با کمترین کاستی به سمت رشد و تعالی گام برداشت و تحول در آییننامهها و نظام آموزشی، باید منطبق بر خواستههای روز دانشآموزان و سرمایه انسانی باشد و این تغییرات در آییننامههای نظام جدید آموزشی (3-3-6) اعمال و همسو با مفاد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مطابق با تغییرات در آموزش و پرورش و نوع مطالبات جامعه فرهنگی عزم ملی و رسانهای برای پیشبرد اهداف متعالی نظام آموزشی و پرورشی در کنار این نهاد زیربنایی قرار گیرد.
با برنامهریزی و ریلگذاری نهادها و سازمانهای دیگر در زمینه اشتغال و تولید و همچنین ایجاد فرهنگ ارتباطی سالم از طرف نهادهای رسانهای و ارتباطی تبعاً آموزش و پرورش بهتر میتواند در تربیت نسلی سالم و مطلع از فناوری روز به جامعه ایرانی و اسلامی تحویل دهد.
به منظور استفاده صحیح دانشآموزان از رسانهها، اینترنت و ماهوارهها که در گزارش موردنظر به عنوان رقیب آموزش و پرورش مطرح گردیده است، درس تفکر و سواد رسانههای برای دانشآموزان دوره دوم متوسطه به عنوان درس انتخابی پیشبینی شده است و دانشآموزان با نحوه استفاده صحیح از فضاهای مجازی، اینترنت و سایر رسانههای جمعی آشنا میشوند.
در زمینه نحوه پذیرش دانشجو و آزمون سراسری باید اذعان داشت که کنکور از زوایای مختلف قابل بررسی است. در کلان موضوع باید به این نکته توجه داشته باشیم که با چه روشی دانشآموزان را برای تصاحب کرسیهای دانشگاه انتخاب میکنیم تا بتوانیم به دو نیاز علاقهمندی دانشآموزان و نیاز کشور پاسخ دهیم. کنکور به شکل فعلی و به روش موجود، مانع جدی تحقق سند تحول بنیادین است و اجازه تحولآفرینی به آموزش و پرورش را نخواهد داد.
آموزش و پرورش خود نیز به نظام پذیرش دانشجو نقدهایی دارد چرا که فرآیند نظام پذیرش دانشجو نیز کارآمد نیست، در حال حاضر نسبت توزیع رشتههای دانشگاهی متناسب با نیاز کشور و آمایش سرزمین نیست، به طوری که در برخی از رشتهها با انبوهی از فارغالتحصیلان مواجه هستیم و این در حالی است که در برخی از رشتهها نیز با کمبود نیروهای متخصص مواجهیم و این مشکلاتی است که از نابسامانی نظام پذیرش دانشجو در کشور نشأت گرفته است.
آسیبی که از کنکور ناشی میشود، مختل کردن فرآیند یاددهی و یادگیری نظام آموزشی است چرا که کنکور به عنوان یک عامل مداخلهگر جدی، روند فعالیت آموزشی و تربیتی آموزش و پرورش را دچار اختلال کرده است و اجازه تحقق اهداف آموزش و پرورشی را نمیدهد و به دلیل فشار کنکور، آموزش در سطح دانش، محفوظات و اطلاعات سطحی متوقف شده و به لایههای تحقیق، تأمل و خلاقیت نرسیده است.
ضمن آنکه آموزش و پرورش رقابت برای رشتههای خاص دانشگاهها را میپذیرد و معتقد است که باید برای آن فرمولهایی را پیدا کنیم، روشهای علمی و کارشناسی برای این موضوع وجود دارد که از نمرات موجود برای تفکیک دانشآموزان استفاده کنند.
همانطور که در سایر کشورها روشهای مختلفی برای رشتههای پررقابت دانشگاهها پیدا کردهاند مدافعان کنکور تاکنون چندین بار تلاش کردهاند تا قانون سال 86 مجلس و اصلاحیه آن در سال 92 را که اجرای آن به حذف کنکور منتهی خواهد شد، تغییر دهند اما تاکنون مجلس موافقت نکرده و نمایندگان مجلس و کارشناسان تعلیم و تربیت به دلیل آسیبهای کنکور همواره به دنبال مدلی هستند تا کنکور را حذف کنند.